اکنون و بعد از چند سال که آمریکا از برجام خارج شده است هنوز صادرات با کشورهایی انجام می شود که تجارت سنتی با آنها از گذشته کم و بیش ادامه داشته است. در حال حاضر اما محدودیت های ایجاد شده در زمینه فروش نفت باعث می شود که تلاش هایی برای صادرات غیر نفتی شکل بگیرد که این امر چندان موفق نبوده است و یکی از دلایل اصلی آن مشکلات مالی با کشورهایی است که به شبکه بین المللی مالی متصل هستند و حاضر نیستند ریسک این کار را بپذیرند.

در حال حاضر تجارت با کشورهایی که این امکان را فراهم میکند میتواند بهترین فرصت برای تجارت باشد. آمار گمرکات سالهای اخیر نشان می دهد که بسیاری از کشورهایی که ایران با آنها تجارت داشته است و خود دچار تحریم هایی هستند نیز از دایره صادرات ایران خارج شده اند. برای مثال کوبا که ۱۰ میلیون دلار واردات از ایران داشته است در حال حاضر به صفر نزدیک شده است. کشورهای آفریقایی و عربی طالب بسیاری از خدمات و محصولات ایرانی هستند که در حال حاضر بسیار رقابت پذیر هستند ولی ضعف ایران در سیاست اقتصادی بین المللی باعث شده که بسیاری از کالاها توان عرضه در بازار را نداشته باشند. کشور کوبا با ۶ میلیارد دلار واردات و سوریه با بیش از ۷ میلیارد دلار واردات فرصت هایی هستند که از دست ایران می روند.

صادرات ایران به کدام کشورها بیشتر کاهش یافت؟

?داده های گمرک نشان می دهد حجم صادرات غیر نفتی کشور در هفت ماه نخست امسال حدود 18.2 میلیارد دلار بوده که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل، کاهش 25 درصدی را نشان می دهد. در این خصوص و از میان پنج مقصد عمده صادراتی، بیشترین افت  مربوط به ترکیه و افغانستان بوده است.

?اگر چه افت صادرات به ترکیه عمدتاً مربوط به کاهش صادرات گاز به این کشور دانسته می شود، اما دلیل کاهش صادرات به افغانستان مقداری ابهام دارد. سلیمی رئیس اتاق بازرگانی ایران و افغانستان گفته است: «به دلیل حجم بالای صادرات چمدانی ایران به افغانستان رقم دقیقی از تجارت دو کشور نداریم».